काठमाडौं । घरकर्जा धेरैको लागि आफ्नै घरको सपना पुरा गर्ने सहज उपाय हो । कम ब्याजदर, दीर्घकालीन भुक्तानी योजना र बैंकहरूको प्रतिस्पर्धी अफरले अहिले घरकर्जा लिनु तुलनात्मक रूपमा सजिलो बन्दै गएको छ ।
घरकर्जा लिनु अघि ब्याजदरको प्रकृति बुझ्नु महत्वपूर्ण हुन्छ । अहिलेको आर्थिक परिवेशमा बैंकहरूले स्थिर (fixed) र अस्थिर (floating) ब्याजदरका विभिन्न योजना प्रस्ताव गरिरहेका छन् । स्थिर ब्याजदरले निश्चित अवधिको लागि एकैदर कायम रहने सुविधा दिन्छ भने अस्थिर ब्याजदर बजारको अवस्थाअनुसार समय–समयमा घटबढ हुन सक्छ ।
दुवै विकल्पमा आफ्ना फाइदा र चुनौती छन् । कुन रोज्ने भन्ने निर्णय तपाईंको आर्थिक अवस्था, आम्दानीको स्वरूप, र जोखिम सहन सक्ने क्षमतामा भर पर्छ । अहिलेको बजार परिस्थिति र तपाईंको वित्तीय योजना अनुसार कुन विकल्प उपयुक्त हुन सक्छ भन्नेबारे चर्चा गरौँ ।
स्थिर ब्याजदर (Fixed Interest Rate) भनेको के हो ?
स्थिर ब्याजदर अर्थात् Fixed Interest Rate भनेको कर्जाको पूरै अवधिभर नबदलिने, स्थायी ब्याजदर हो । यसले मासिक किस्ता अनुमान गर्न सजिलो बनाउँछ र वित्तीय योजना स्पष्ट राख्न सहयोग गर्छ ।
मुख्य विशेषताहरूः
- ब्याजदर कर्जाको अवधिभर स्थिर रहन्छ ।
- मासिक किस्ता स्थिर हुने भएकाले योजना बनाउन सजिलो हुन्छ ।
- बजार ब्याजदर बढ्दा पनि पुरानै दर लाग्छ ।
- ब्याजदर घट्दा तपाईंको किस्ता भने घट्दैन ।
- स्थिर आम्दानी हुने व्यक्तिका लागि उपयुक्त विकल्प हुनसक्छ ।
यदि तपाईंको आम्दानी स्थिर छ (जस्तै सरकारी जागिर) र खर्च योजनाबद्ध गर्न चाहनुहुन्छ भने Fixed Interest Rate उपयुक्त विकल्प हुन सक्छ । मासिक किस्ता स्थिर हुने भएकाले दीर्घकालीन योजना बनाउन सजिलो हुन्छ र अनिश्चित ब्याजदरबाट जोगिन सकिन्छ ।
विशेषगरी पहिलोपटक घर किन्नेहरूका लागि Fixed Interest बाट सुरु गर्नु सुरक्षित विकल्प मानिन्छ ।
अस्थिर ब्याजदर (Floating Interest Rate) भनेको के हो ?
अस्थिर ब्याजदर (Floating Interest Rate) यस्तो दर हो जुन समय अनुसार परिवर्तन हुन्छ । यो ब्याजदर बजारको अवस्था वा आधार दरमा (जस्तै नेपाल राष्ट्र बैंकको Base Rate) आधारित हुन्छ, र निश्चित अन्तरालमा घटबढ भइरहन्छ । यसलाई variable वा adjustable interest rate पनि भनिन्छ ।
मुख्य विशेषताहरू
- ब्याजदर समयअनुसार परिवर्तन हुन्छ ।
- बजार ब्याज घट्दा तपाईंको किस्ता पनि घट्न सक्छ ।
- तर ब्याज बढ्दा किस्ता बढ्ने जोखिम पनि रहन्छ ।
- Base Rate मा एउटा premium थपिएर निर्धारण गरिन्छ ।
- नेपालमा यो दर प्रायः राष्ट्र बैंकको Base Rate मा आधारित हुन्छ ।
ब्याजदर घट्ने सम्भावना देखिँदैछ भने, वा तपाईं बजारको जानकारी राख्नुहुन्छ र उतारचढाव सम्हाल्न सक्नुहुन्छ भने Floating Interest Rate लाभदायक हुन सक्छ ।
अन्त्यमा, घरकर्जा जस्तो दीर्घकालीन वित्तीय निर्णय गर्दा ब्याजदरको छनोटले ठूलो प्रभाव पार्न सक्छ । तसर्थ, हतारमा निर्णय गर्नुको सट्टा आफ्नो आम्दानीको स्रोत, जोखिम सहने क्षमता, र बजारसम्बन्धी बुझाइको आधारमा सोचविचार गरेर ब्याजदर छनोट गर्नु उपयुक्त हुन्छ । सहि छनोटले तपाईंको कर्जालाई सहज र दीर्घकालीन रूपमा सन्तुलित बनाउन सहयोग पुर्याउँछ ।
घर तथा जग्गा खरिदबिक्रि गर्न बसोबास डटकम भिजिट गर्नुहोला ।
