काठमाडौं । आइतबारदेखि काठमाडौं उपत्यकामा पूनः मेलम्ची खानेपानी आपूर्ति सुरु भएको छ । प्राकृतिक प्रकोपको जोखिम न्युनिकरणका लागि विगत ६ महिनाअघि मेलम्ची खानेपानी आयोजनाको सुरुङमा पानी पठाउने ढोका बन्द गरिएको थियो ।
सिन्धुपाल्चोक जिल्लाको मेलम्ची खोलाबाट बन्द गरेको सुरुङमार्ग खुला गरी महाँकालचौर ट्याङ्कीबाट पानी वितरण सुरू गरिएको छ । उद्घाटन कार्यक्रममा बोल्दै खानेपानी तथा सरसफाइ मन्त्री उमाकान्त चौधरीले अस्थायी रुपमा भएपनि उपत्यकावासीलाई १२ महिना नै पानी खुवाउने प्रतिबद्धता जनाएका छन् ।
त्यसैगरी काठमाडौं उपत्यका खानेपानी लिमिटेडका उपकार्यकारी अधिकृत ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्कीले मेलम्ची आयोजनाले केही दिनमै उपत्यकामा दैनिक १७ करोड लिटर पानी थपिने र हरेक दिन विभिन्न क्षेत्रमा पानी आउने बताए ।
मेलम्ची आयोजनाले गत चैत ११ गते पहिलो पटक मेलम्ची खोलाको पानी काठमाडौंमा वितरण सुरु गरेको थियो । तर, सोही वर्ष असारमा सिन्धुपाल्चोकमा आएको बाढी र पहिरोले हेडवर्कलाई पूर्णरुपमा क्षति पुर्याएकाले आपूर्ति अवरुद्ध भएको थियो ।
उपत्यकामा खानेपानीको माग र वितरणको अवस्थाः
काठमाडौं उपत्यकामा दैनिक ४३ करोड लिटर खानेपानी माग भएपनि हाल आपूर्ति १२ करोड लिटरको हाराहारीमा छ । मेलम्ची आयोजनाबाट १७ करोड लिटर पानी थपिँदा समेत उपत्यकामा खानेपानीको माग पूरा गर्न हम्मेहम्मे देखिन्छ ।
उपत्यकामा विभिन्न वितरण केन्द्रबाट काठमाडौं उपत्यका लिमिटेडले विस्तार गरेको पुरानो पाइपलाइनबाट चौबिसै घण्टा आलोपालो पानी वितरण हुनेछ । काठमाडौंका लागि काठमाडौं महानगरपालिका, गोकर्णेश्वर नगरपालिका, बुढानीलकण्ठ नगरपालिकाको कार्यक्षेत्रबाट वितरण हुन्छ ।
त्यसैगरी ललितपुरबाट ललितपुर महानगरपालिका, कीर्तिपुर नगरपालिका बाट वितरण गरिन्छ । भक्तपुरको सन्दर्भमा भक्तपुर नगरपालिका, मध्यपुर थिमी नगरपालिका, टोखा नगरपालिका, तारकेश्वर नगरपालिकाको कार्यक्षेत्रभित्र प्रथम चरणमा मेलम्ची खानेपानी आयोजनाबाट उपलब्ध हुने १७ करोड लिटर खानेपानी भण्डारण गरि वितरण हुने जनाइएको छ ।
विभिन्न पानी ट्यांकी र खानेपानी वितरणको मात्राः
- महांकाल पानी ट्यांकीबाट ८५ लाख लिटर,
- ललितपुर खुमलटारको नयाँ ट्यांकीबाट १ करोड ९० लाख लिटर,
- बालाजु पुरानो ट्यांकीबाट ३६ लाख,
- कीर्तिपुर नयाँ पोखरी ६० लाख,
- टिगानी मध्यपुर थिमीको नयाँ ट्यांकीबाट ३० लाख,
- कटुन्जे भक्तपुरको नयाँ ट्यांकीबाट ६० लाख,
- बाँसबारी महाराजगन्ज पुरानो ट्यांकीबाट २० लाख,
- पानीपोखरी महाराजगन्ज नयाँ ट्यांकीबाट ४५ लाख,
- मीनभवन पुरानो ट्यांकीबाट ३० लाख लिटर र
- अनामनगर पुरानो ट्यांकीबाट २७ लाख लिटर गरी कुल ५ करोड ८३ लाख लिटर पानी वितरण हुनेछ ।
वर्षायाममा मेलम्ची खानेपानीमा बेलाबेला अवरुद्ध हुने गरेको छ । सिन्धुपाल्चोकमा रहेको मेलम्ची खानेपानी आयोजना पहिरो र बाढीको उच्च जोखिम क्षेत्रमा छ । एसियाली विकास बैंकले तयार पारेको प्रतिवेदनअनुसार आयोजनाको पुनर्निर्माण गर्नुपर्ने मेलम्ची खानेपानी आयोजनाले जनाएको छ । साथै प्रतिवेदनले मेलम्चीबाट काठमाडौं उपत्यकामा पानीको नियमित आपूर्ति सुनिश्चित गर्न स्थायी समाधानमा सघाउ पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ ।
