काठमाडौं । बहुप्रतिक्षित पञ्चेश्वर बहुउद्देश्यीय आयोजना र जलस्रोतका अन्य द्विपक्षीय विषयमा छलफल गर्न भारत र नेपालका उच्च अधिकारीबीच बुधबारदेखि तीनदिने बैठक सुरु भएको छ । दुई छिमेकी मुलुकबीचको कोशी, गण्डक, महाकाली र सप्तकोसी उच्च बाँधलगायतका जलस्रोतका विषयमा सचिवस्तरीय संयुक्त आयोगको तीनदिने बैठक बसेको जलस्रोत मन्त्रालयका प्रवक्ता मधुप्रसाद भेटुवालले जानकारी दिए ।
बैठकमा जलस्रोत र त्यसको सदुपयोगमा नेपाल–भारत सहकार्यका सम्पूर्ण पाटोमा छलफल हुने उनले बताए ।
बैठकमा पञ्चेश्वर बहुउद्देश्यीय आयोजनाको कार्यान्वयन, सीमा क्षेत्रको जग्गा डुबान, तटबन्ध निर्माण, नदी व्यवस्थापनलगायतका विषयमा छलफल हुने भेटुवालले बताए ।
बैठकको नेतृत्व नेपालतर्फ ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ मन्त्रालयका सहसचिव शिशिर कोइराला र भारतका तर्फबाट गंगा बाढी नियन्त्रण आयोगका अध्यक्ष एमके श्रीनिवासले गरेका थिए ।
संयुक्त सचिवस्तरीय संयुक्त सञ्चालन समिति जेएससीको बैठकको पहिलो दुई दिन पञ्चेश्वर बहुउद्देश्यीय आयोजनाका विभिन्न पक्षका बारेमा छलफल हुनेछ । तेस्रो दिनको बैठकले जेएससी बैठकबाट स्वीकृत एजेन्डाहरूलाई अनुमोदन गर्ने, अधिकारीहरूले जनाएका छन् ।
द्विपक्षीय बैठकमा प्रस्तावित आयोजना, सप्तकोसीको तेहँचो बाँध र दोधारा–चाँदनीमा सिँचाइ लगायतका काम अगाडि बढाउने बाटो खोजिने भेटुवालले बताए ।
गत साता नेपालका परराष्ट्र सचिव भरतराज पौड्यालले आफ्ना भारतीय समकक्षी विनयमोहन क्वात्रासँग वार्ता गर्न नयाँ दिल्ली पुगेका थिए ।
सेप्टेम्बर १३ देखि १४ सम्मको आफ्नो भ्रमणका क्रममा दुवै देशका विदेश सचिवहरूले भारत र नेपालबीचको व्यापार, पारवहन, कनेक्टिभिटी, पूर्वाधार, ऊर्जा क्षेत्र, सिँचाइ र डुबान, कृषि, लगानी, विकास सहयोग ,स्वास्थ्य क्षेत्रमा सहकार्य, संस्कृति जस्ता उदार सहयोगका सम्पूर्ण स्पेक्ट्रमको समीक्षा गरेका थिए ।
पञ्चेश्वर बहुउद्देश्यीय आयोजनाः
पञ्चेश्वर बहुउद्देश्यीय आयोजनाको बाँध स्थल, सन् १९५६ मा नै भारतीय पक्षले पहिचान गरेको थियो । सुरुमा, सन् १९७१ को आयोजना प्रतिवेदनमा १००० मेगावाट क्षमताको देखिएको थियो तर पछि सन् १९९१ मा यस आयोजनाको बाँध ३१५ मिटरको बनाईंदा कुल उत्पादन ६४८० मेगावाट हुने देखियो । सन् १९९५ मा यस आयोजनाको नेपाल तर्फबाट विस्तृत आयोजना प्रतिवेदन बनेको थियो । सिमा नदी भएको कारणले आयोजना सम्पन्न गर्न द्विपक्षीय सहमति हुनुपर्ने भएकोले विविध चरणमा दुई पक्षबीच वार्ताहरु भएका थिए ।